กระจกตาไม่เรียบ (Irregular Cornea) 

กระจกตาไม่เรียบเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้คนเรามองเห็นไม่ชัด และเห็นภาพมีเงาซ้อน ซึ่งเป็นความผิดปกติของกระจกตาที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ประสบอุบัติเหตุ  โรคตา การผ่าตัดตา ฯลฯ

ลักษณะของกระจกตาปกติ

กระจกตาปกติ (Regular Cornea) ควรมีความใสและความเรียบ

ที่มา : https://www.eyesurgery.org/cornea-new-york/

กระจกตาเรียบ (Regular Cornea) และ กระจกตาไม่เรียบ (Irregular Cornea) ในผู้ป่วยกระจกตาโป่ง

   ที่มา : https://www.theeyefoundation.com/keratoconus-treatment

กระจกตาขุ่น (Cornea Opacity) จะเห็นเป็นฝ้าสีขาวซึ่งจะบดบังการมองเห็น

ที่มา : https://www.synergyeye.com/disease-corneal-opacity.html

กระจกตาไม่เรียบเป็นอย่างไร

กระจกตาไม่เรียบทำให้เกิดการมองเห็นภาพไม่ชัด และเห็นเงาซ้อน (สายตาเอียง) ซึ่งสายตาเอียงที่เกิดจากกระจกตาแบ่งได้ 2 ประเภท คือ

1. Regular Astigmatism คือ สายตาเอียงที่มีแกนองศาที่แน่นอน กระจกตามีความเป็นระเบียบ สามารถแก้ไขด้วยแว่นได้
2. Irregular Astigmatism คือ สายตาเอียงที่เกิดจากกระจกตาไม่เรียบ แกนองศาไม่แน่นอน ไม่สามารถแก้ไขด้วยแว่นสายตาได้ การแก้ไขที่ดีที่สุดคือการใส่คอนแทคเลนส์ชนิดกึ่งนิ่มกึ่งแข็ง ซึ่งจะทำให้ความคมชัดในการมองเห็นเพิ่มขึ้นสูงสุด

(A) Regular Astigmatism สีแต่ละสีบ่งบอกถึง                          (B) Irregular Astigmatism สีแต่ละสีบ่งบอกถึงความ

ความโค้งของกระจกตาในแต่ละแกน                                                 โค้งของกระจกตาในแต่ละแกนซึ่งไม่มีความ

ซึ่งมีความเป็นระเบียบ และมีความสมมาตรกัน                                                             เป็นระเบียบ

ที่มา : http://www.vision-and-eye-health.com/keratoconus.html

กระจกตาไม่เรียบเกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง

สาเหตุของกระจกตาไม่เรียบ สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้

1. โรคตาต่างๆที่ทำให้กระจกตาบางลง เช่น Keratoconus, Keratoglobus  และ Pullucid Marginal Degeneration
2. โรคกระจกตาติดเชื้อ ทำให้มีแผลเป็นที่กระจกตาหลังทำการรักษา เช่น ติดเชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้ออะมีบา
3. อุบัติเหตุที่กระทบกับกระจกตาโดยตรง เช่น โดนวัตถุใดๆทิ่มกระจกตา หรืออุบัติเหตุจากการเล่นกีฬา
4. การผ่าตัดทางตา เช่น การผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตา หรือผลข้างเคียงหลังทำการผ่าตัดแก้ไขค่าสายตา (LASIK)

ผลเสียจากกระจกตาไม่เรียบ

เมื่อกระจกตาไม่เรียบ ทำให้มองเห็นภาพไม่ชัดที่เกิดจากค่าสายตาเอียงซึ่งไม่สามารถแก้ไขด้วยแว่นตาเพื่อการมองเห็นสูงสุดได้ ในสายตาเอียงที่เกิดจาก Regular Astigmatism แสงที่เข้าสู่ตาไม่ตกกระทบที่จอประสาทตา สายตาเอียงจะมองเห็นภาพในสองแนวแกนชัดไม่เท่ากัน โดยจะเห็นแนวแกนหนึ่งชัดกว่าอีกแนวแกนหนึ่งที่ตั้งฉากกันเสมอ ยกตัวอย่างเช่น มองเห็นเส้นแนวนอนชัด แต่มองเห็นเส้นแนวตั้งไม่ชัด

รูปภาพแสดงให้เห็นถึงสายตาเอียงแบบ Regular Astigmatism (focal point คือตำแหน่งที่แสงตกกระทบภายในจอประสาทตา)

ที่มา : https://www.rosineyecare.com/astigmatism/

แต่ในคนที่กระจกตาไม่เรียบนั้นจะส่งผลให้เกิดสายตาเอียงแบบ Irregular Astigmatism ซึ่งแสงที่เข้าสู่ตาจะฟุ้งกระจายเป็นหลายแกนจากความไม่เรียบ ทำให้มีแกนที่มองเห็นไม่ชัดเยอะ ส่งผลให้ไม่สามารถแก้ไขด้วยแว่นสายตาได้ เนื่องจากแว่นสายตาจะแก้ค่าสายตาเอียงให้ชัดได้เพียงแกนเดียว แต่ในผู้ป่วยกระจกตาไม่เรียบ จะมีแกนองศาเอียงมากกว่า 2 แกน

รูปภาพสายตาเอียงแบบ Irregular Astigmatism แสดงถึงแสงที่เข้าสู่ตามีความฟุ้งกระจายเป็นหลายแกนจากความไม่เรียบของกระจกตาในผู้ป่วยโรค Keratoconus (กระจกตาโป่ง)

ที่มา : https://defeatkeratoconus.com/vision-disturbances-of-keratoconus/

การรักษากระจกตาไม่เรียบ

การรักษากระจกตาไม่เรียบนั้นจะรักษาตามความรุนแรงของอาการ ดังนี้

1. ในกรณีที่ไม่สามารถใส่คอนแทคเลนส์ได้ หรือใส่แล้วไม่ช่วยให้มองเห็นชัดเจนขึ้น คนไข้อาจจะต้องได้รับการผ่าตัด เช่น การทำ Intracorneal ring segments implantation (ICRS) ซึ่งจะเป็นการใส่ ring เข้าไปในกระจกตาเพื่อไม่ให้กระจกตาโป่งมากขึ้น และช่วยลดความโค้งกระจกตา ทำให้ค่าสายตาเอียงลดลงด้วย
2. หากกระจกตาไม่เรียบจนทำให้เกิดความขุ่น คนไข้อาจจะต้องได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตา (corneal transplant)
3. การผ่าตัดที่กำลังฮือฮาในต่างประเทศในปัจจุบัน คือ วิธี Corneal collagen cross link (CXL) เป็นการแช่กระจกตาด้วยสาร Ribroflavin แล้วตามด้วยการยิงกระจกตาด้วยแสงเลเซอร์ เพื่อเพิ่มความแข็งแรงในเนื้อกระจกตา

การแก้ไขการมองเห็นในคนไข้กระจกตาไม่เรียบ

               คนไข้ที่มีกระจกตาไม่เรียบ จะทำให้เกิดค่าสายตาเอียง (Irregular Astigmatism) ที่ไม่สามารถแก้ไขด้วยแว่นสายตาได้ทั้งหมด ทำให้ผู้ป่วยเห็นภาพเป็นเงาซ้อน ซึ่งในกรณีนี้การแก้ไขที่จะทำให้ผู้ป่วยกลับมามองเห็นได้ชัดเจนที่สุด คือ การใส่คอนแทคเลนส์กึ่งแข็งกึ่งนิ่มชนิดใหญ่กว่าตาดำ (Scleral Lens) เนื่องจากมีขนาดใหญ่กว่าตาดำ และเลนส์ไม่สัมผัสกับกระจกตา ทำให้ไม่ระคายเคืองตา และเลนส์ยังหลุดจากตาได้ยากอีกด้วย

ที่มา : https://www.allaboutvision.com/contacts/scleral-lenses.htm